Aleyna Sevim – Zonguldak’ın ilçesi Çaycuma’da 2008’de bulunan ve üzerinde farklı figürler taşıyan mozaikler geçen 16 yıla rağmen hâlâ koruma altına alınmadı. Mozaiklerin korunması ve turizme kazandırılması isteklerini Milliyet’e anlatan bölge sakinleri ve Çaycuma’lı arkeolog Selahattin Aydın, Roma döneminden kaldığı düşünülen mozaiklerde bozulmalar başladığını söyledi.
Proje çok ama…
Arkeolog Selahattin Aydın, 1750 yaşındaki Roma Villası’ndaki Lykurgos-Ambrosia ve çeşitli kaliteli mozaiklerin artık bozulmaya yüz tuttuğunu belirtip, şunları dedi: “Burası Safranbolu ve Amasra üçgeninde yol üstünde ulaşımı kolay bir yer. Buranın Roma döneminde Filyos Antik Kenti’nden bir zenginin bir çiftlik evi ya da villası olduğunu düşünüyoruz. Bunlar Zeugma mozaikleri kalitesinde orada yatıyorlar. Arazi sahibi burayı sıra bahçesi yaparken buluyor ve 2008-2010 yılları arasında Zonguldak Ereğli Müzesi bölgede kazı çalışması yapıyor. O günden bu yana birçok proje konuşuldu ama bir şey yapılmadı. Mozaikler yıllardır kum altında bekliyor. Her gittiğimde oraya uğrarım. Şu an mozaiklerin üzeri ot ve kum tabakasıyla kaplanmış ve bozulmalar başlamış. Mozaikleri binlerce küp taşı bir araya gelip ortaya çıkarır. Bu taşlara uzun yıllar bakılmazsa alttan nemlenir. Sonrasında ise patlar ve bozulur. Şu an burada bu durum yaşanıyor. Mozaikler 2 bölümden oluşuyor. Karşılama ve yan taraftaki ana bölümde yer alıyor. Ortasında ise su akış yeri var. Bunlar simge olabilecek güzel ve özel mozaikler. Bölge civarında devasa su kemerleri var bunu da kimse bilmiyor. Projenin bir petrol şirketine devredildiği söylentisi var ama Turizm Bakanlığı, bir an önce mozaiklerin üzerini kapatarak alanı korumaya almalı.”
Yıllardır kum altında bekleyen mozaiklerin üzeri ot ve kum tabakasıyla kaplandı ve bozulmaya başladı.
‘Seneler geçti adım atılmadı’
Köy Muhtarı Vedat Çıtak, mozaiklerin yıllardır bekletildiğini söyleyerek şunları söyledi:
“Mozaiklerin turizme açılması köyün kalkınmasına fayda sağlayacak. Bu mozaiklerin korunması için bir an önce adımlar atılmalı. Seneler geçti henüz bir adım atılmadı. Birbirinden farklı şekillerde mozaikler, koruma önlemi olmadan duruyor.” Mozaiklerin çıktığı arsanın sahibi Nizamettin Oralise “Mozaiklerin üzeri ince kumla kaplı. Koruyucu olduğunu zannetmiyorum. Şiddetli yağmurlarla mozaiklerin bulunduğu alan sel suları altında kaldı. Hiçbir çalışma ve bakım yok” diyerek, koruma talebinde bulundu.
